DİNAR BELEDİYE BAŞKANLARI ALBÜMÜ VE NURİ DEDEOĞLU(1892-1954)
Değerli dostlar Belediyemizin geçmiş dönemlerde başkanlığını yapmış olan kişilerle ilgili olarak hazırlanan albümde ki, bu albüm, Dinar Belediyesi binasının giriş katında bulunduğu gibi, belediyemizin web sitesinde eski başkanlarımız başlığı altında yayınlanmaktadır, yine aynı albüm Dinar Belediyesi tarafından sayın Saffet Acar’ın başkanlığı döneminde hazırlatılan Dinarın Nüfus Defteri adlı kitapta da yayınlanmştır.
Bu albümde 1917-1920 yılları arasında Belediye başkanı Hüseyin Bey (Dedeoğlu). 1920-1924 yılları arasında da Osman Bey (Kavasoğlu) Belediye başkanı olarak gösterilmektedir.
Şimdi aklınıza şöyle bir soru gelebilir, iyi de bu tarihler ve adı geçen başkanlarla ilgili problem nedir? Dinar belediyesi tarafından 2020 yılında bastırılan Milli Mücadelede Dinar adlı kitabımı hazırlarken kaynaklardan şöyle bir bilgi ile karşılaştım.
“7 Mart 1920 tarihinde Dinar’dan Belediye reisi Nuri , Dinar Kazası Müftüsü ve miting reisi Hacı Ahmet imzasıyla İstanbul’a bir telgraf gönderilmiştir. Bu telgrafta “ Milleti temsile muvaffak olan Ali Rıza Paşa Kabinesinin ıskatı haberi muhitimizde büyük bir galeyanı mucip olmuştur. Türk Milleti bu hakk-ı mukaddesi meşruiyetine ecanibin müdahalesine katiyen tahammül edemez. Amal-i milleti tatmin etmeyecek bir kabineyi kabul etmez”
Özetlersek bu telgrafta Ali Rıza Paşa kabinesinin görevden alınmasının kabul edilemez olduğu ifade edilmiştir. Bu konuda Anadolu’da çok sayıda mitingler yapılmış ve benzer telgraflar gönderilmiştir.
Bizi ilgilendiren tarafı ise, bu mitingin yapılmasında telgraf metninin altında belediye reisi olarak Nuri Beyin imzasının olmasıdır. Yukarıda belirttiğimiz Belediye Başkanlarıyla ilgili albümde ise 1920 yılında belediye Başkanı olarak Hüseyin Bey veya Osman Bey’in yazılı olmasıdır.
Bu soruyu henüz çözememişken bir başka belge ile karşılaştım.
Dinar İstiklal Mahkemesinin Belediye Reisi Nuri Bey’le ilgili (Karar Numarası : 136 Esas Numarası : 122) kararında, İzmir’in Yunanlılar tarafından işgali sırasında (15 Mayıs 1919) Nuri Beyin İzmir’de bulunduğu ve Yunanlılar tarafından göz altına alındığı, kendisinin Belediye Reisi olduğunu beyan üzerine serbest bırakıldığını ve tirenle Dinar’a geldiğinden bahsedilerek bazı hususlarda yargılanarak hapis cezasına çarptırıldığı ifade edilmiştir. Kararın ayrıntısından ziyade buradan bizim yazımızı ilgilendiren şöyle bir sonuç çıkarmak mümkün. İzmir Yunanlılar tarafından işgal edildiği gün Nuri Bey İzmir’de ve Belediye Reisi.
Ancak yine öncede beyan ettiğimiz gibi Belediye Başkanları albümünde 1919 tarihinde Belediye Başkanı olarak Nuri Bey yerine Hüseyin Bey (Dedeoğlu) yazılıdır.
Üçüncü bir belge daha var, bu belge Nuri Bey’in Belediye Başkanlığıyla ilgili değil ama albümde yazılmamış olmasıyla ilgili aklımıza gelebilecek bazı sorulara cevap vermemiz de dikkate alınması gereken bir husustur diye düşünüyorum.
Bu belge 15.5.1935 tarihli ve Belgede C.H.P DİNAR HALKEVİ BAŞKANLIĞI yazısı var ve yazının altında ise başkan olarak Nuri Dedeoğlu’nun imzası var.(Belge Ektedir)
Önerim: Dinar Belediye Başkanlarıyla ilgili yayınlanmış olan mevcut albümlerin ilgili makamlardan tekrar bir araştırılması ve doğru ne ise ona karar verilmesidir.
Saygılarımla.
Emekli Öğretmen Yaşar Sağlam
Dinar Şairler ve Yazarlar Derneği Başkanı